Τα αντιβιοτικά αποτελούν μια από τις μεγαλύτερες κατακτήσεις της παγκόσμιας ιατρικής κοινότητας και έχουν βοηθήσει πολύ στην αύξηση του προσδόκιμου ζωής. Καταφέρνοντας η ανθρωπότητα να απαντήσει με επιτυχία μέσω των αντιβιοτικών στις λοιμώξεις που προκαλούνται από μικρόβια και βακτήρια, εξάλειψε έναν σημαντικό παράγοντα θνησιμότητας, αλλά και αυξημένων δαπανών που απαιτούνταν για την υγειονομική περίθαλψη νόσων που άλλοτε θεωρούνταν ακόμα και μοιραίες.
Χάρη στα αντιβιοτικά ασθένειες όπως οι πνευμονίες, οι ωτίτιδες, οι αμυγδαλίτιδες και οι ουρολοιμώξεις αποτελούν συχνές και μάλλον ακίνδυνες παθήσεις που αντιμετωπίζονται στο σπίτι και δεν απειλούν με επιπλοκές τη γενική υγεία του ανθρώπου.
Περιπτώσεις κατάχρησης της αντιβίωσης
Η μεγάλη αποτελεσματικότητα των αντιβιοτικών έφερε όπως ήταν αναμενόμενο και την αυξημένη δημοτικότητά τους και σε μερικές περιπτώσεις ακόμα και την κατάχρησή τους, καθώς κάποιες φορές συνταγογραφούνται ακόμα και για ιογενείς λοιμώξεις στις οποίες δεν έχουν ουσιαστική επίδραση. Με τα χρόνια λοιπόν αυτή η υπερβολική χρήση της αντιβίωσης οδήγησε σε αντίσταση του οργανισμού αλλά και των μικροβίων απέναντι στις δραστικές των αντιβιοτικών, με αποτέλεσμα ακόμα και όταν χρειάζεται η λήψη τους, να μην αποδίδουν τα προσδοκώμενα θετικά αποτελέσματα.
Η κατάλληλη αντιβίωση για κορονοϊό, πνευμονία
Οι λοιμώξεις του ανώτερου και κατώτερου αναπνευστικού μπορούν να οδηγήσουν σε μοιραίες επιπλοκές. Για αυτόν το λόγο η αποκατάσταση περιλαμβάνει σχεδόν πάντα την επικουρική ή κύρια χορήγηση αντιβίωσης μαζί με προβιοτικό, καθώς κατά κανόνα οι μολύνσεις που προκαλούν πνευμονία ή βρογχοπνευμονία οφείλονται στην παρουσία βακτηρίων που προκαλούν φλεγμονές στον πνευμονικό ιστό. Τα χρόνια που προηγήθηκαν με την έξαρση της λοίμωξης COVID-19 αρκετοί ασθενείς (πριν λάβουν επιπλέον προστασία από το εμβόλιο) αντιμετωπίστηκαν με τη χορήγηση αζιθρομυκίνης ως την κατάλληλη αντιβίωση για κορονοϊό, πνευμονία.
| ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ ΑΖΙΘΡΟΜΥΚΙΝΗΣ | ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΜΕ ΑΛΛΕΣ ΑΝΤΙΒΙΩΣΕΙΣ |
|
Πρόσδεση στο βακτηριακό ριβόσωμα |
Μείωση παραγωγής πρωτεΐνης με την οποία τρέφονται τα βακτήρια, επομένως αναχαίτιση πολλαπλασιασμού τους. |
|
Αργή διάσπαση |
Μακρύτερος χρόνος δράσης |
|
Ελεύθερη ροή στο αίμα, άμεση μεταφορά μέσω των λευκών αιμοσφαιρίων εκεί όπου εντοπίζεται η λοίμωξη |
Περισσότερη παραμονή μέσα στο σώμα |
Σε περιπτώσεις, βέβαια, που η λοίμωξη βρίσκεται σε προχωρημένο στάδιο και λόγω της δυνητικής επικινδυνότητας, μπορεί να χορηγηθεί ενδοφλέβια αντιβίωση. Είναι πάντως σημαντικό να αναφερθεί πως τα αντιβιοτικά δεν έχουν ουσιαστική επίδραση έναντι των ιών.
Ποια είναι η καλύτερη αντιβίωση που μπορούν να πάρουν οι ενήλικες για ιγμορίτιδα, αμυγδαλίτιδα, ωτίτιδα
Η οξεία ρινοκολπίτιδα, αλλιώς γνωστή ως ιγμορίτιδα, αποτελεί φλεγμονή που προκαλείται από βακτήρια που προσβάλουν τους παραρρίνιους κόλπους. Συνήθως ακολουθεί ως σύμπτωμα μία ίωση για αυτό και μπορεί να μη χρειάζεται αντιμετώπιση με αντιβίωση εφόσον είναι ιογενής. Στις υπόλοιπες περιπτώσεις οξείας αλλά και χρόνιας ιγμορίτιδας χορηγείται αζιθρομυκίνη ή αμοξυκιλλίνη για περίπου 15 ημέρες ενώ ως αντιβίωση δεύτερης γραμμής εμφανίζονται και οι κεφαλοσπορίνες. Ως προς το ποια είναι η καλύτερη αντιβίωση που μπορούν να πάρουν οι ενήλικες για ιγμορίτιδα, αμυγδαλίτιδα, ωτίτιδα, η αζιθρομυκίνη αποτελεί μια ευρέος φάσματος αντιβίωση πρώτης εκλογής που εκτός αυτών, συνιστάται για μια ποικιλία παθήσεων όπως:
- για ουρεόπλασμα
- για προστατίτιδα
- για παράσιτα εντέρου
- για κολπίτιδα
- για βρογχίτιδα
- για γαστρίτιδα
- για φαρυγγίτιδα
- για φλεγμονή στους όρχεις
- για χλαμύδια
- για λοίμωξη αναπνευστικού
Εξίσου επώδυνη παθολογία παρουσιάζει και η βακτηριακή αμυγδαλίτιδα που οφείλεται σε στρεπτόκοκκο, πνευμονιόκοκκο σταφυλόκοκκο και για αυτό απαιτεί τη χορήγηση αντιβίωσης, συνήθως αζιθρομυκίνης. Κατά κανόνα ακολουθείται από:
- υψηλό πυρετό
- πονοκέφαλο
- κακουχία
- βραχνάδα
Παράλληλα, δεν λείπουν και τα περιστατικά οξείας αμυγδαλίτιδας που λόγω της εμφάνισης πυώδους εκκρίματος δεν υποχωρούν με απλές αντιβακτηριδιακές καραμέλες για τον πονόλαιμο και μπορούν να οδηγήσουν σε αρκετές επιπλοκές. Για να είναι βέβαιος ο γιατρός αν χρειάζεται η αντιβίωση μπορεί να διενεργήσει στρεπ τεστ για την ανίχνευση στρεπτόκοκκου και σε αυτές τις περιπτώσεις χορηγείται άμεσα για περίπου 10 ημέρες πενικιλίνη.
Άμεσα εξαρτώμενη με τις ιογενείς λοιμώξεις που πλήττουν το ανώτερο αναπνευστικό οι εξωτερικές ωτίτιδες στο αυτί μπορούν να αποδειχθούν πολύ μεγάλο πρόβλημα καθώς συνδέονται άμεσα τόσο με τη μύτη όσο και με τον φάρυγγα, επηρεάζοντας τη λειτουργία αυτιών, μύτης και λαιμού ταυτόχρονα. Συνήθως πρόκειται για φλεγμονές του έξω ακουστικού πόρου που προκαλούνται από βακτήρια ή μύκητες και έχουν ως επακόλουθο ωταλγίες, πυρετό αλλά και έκπτωση της ακοής. Μετά τη διάγνωση συνήθως χορηγούνται τοπικές αντιβιοτικές ωτικές σταγόνες με αντιμικροβιακή δράση σε συνδυασμό με παρακεταμόλη η ιβουπροφαίνη. Στις περιπτώσεις οξείας μέσης ωτίτιδας μπορεί να υπάρξουν επιπλοκές του οδηγούν στη δημιουργία πύου οπότε ενδείκνυται η χορήγηση αζιθρομυκίνης, αμοξυκιλλίνης και σιπροφλοξασίνης, βάσει βέβαια και των αποτελεσμάτων της καλλιέργειας που μπορεί να δείξει στρεπτόκοκκο, σταφυλόκοκκο ή ψευδομονάδα.
Δραστική αντιβίωση για ουρολοίμωξη, κυστίτιδα
Πρωταγωνιστικό ρόλο στις παθήσεις του ουροποιητικού έχουν οι ουρολοιμώξεις, οι προστατίτιδες και οι κυστίτιδες. Το συντριπτικό ποσοστό των ανθρώπων που προσβάλλονται από παθογόνα μικρόβια όπως το e.coli, ο Πρωτέας ή ο σταφυλόκοκκος και υποφέρουν από ουρολοιμώξεις, προστατίτιδες και κυστίτιδες αναζητούν αντιβίωση, όπως την αζιθρομυκίνη, που να μπορεί να καταπολεμήσει δραστικά τα εν λόγω μικρόβια, αλλά και αρκετούς μύκητες. Ανάλογα με τα συμπτώματα της νόσου, αναζητείται βέβαια και η κατάλληλη θεραπεία.
|
ΣΥΝΗΘΗΣ ΝΟΣΟΣ ΟΥΡΟΠΟΙΗΤΙΚΟΥ |
ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ |
|
Ουρολοίμωξη |
Θολά ούρα, αίσθημα καύσου κατά την ούρηση, συχνοουρία |
|
Κυστίτιδα |
δύσοσμα ούρα, αιματουρία, χαμηλός πυρετός, πόνος στο σεξ, κράμπες, αίσθηση πίεσης στην ουροδόχο κύστη |
|
Προστατίτιδα |
αυξημένο PSA, επιτακτικότητα για ούρηση, ρίγος, πυρετός, πόνος στους όρχεις, δυσουρία |
Σημαντικό ρόλο στην ίαση αυτών των λοιμώξεων είναι η αντίσταση του μικροβίου στη δραστική ουσία της αντιβίωσης, καθώς πολλές φορές μία λανθασμένη επιλογή, που δεν ακολουθεί την καλλιέργεια των ούρων και την εκάστοτε ευαισθησία του συγκεκριμένου μικροβίου, μπορεί να παρατείνει την εξέλιξη της νόσου, αλλά και να επιτρέψει την υποτροπή της. Ενδεικτικές δραστικές ουσίες που συχνά επιλέγονται στις περιπτώσεις τον ουροποιητικών λοιμώξεων είναι συνηθέστερα η αντιβίωση Ζιθρομάξ (αζιθρομυκίνη), η αμοξυκιλλίνη, η νορφλοξασινη, η σιπροφλοξασίνη και η νιτροφουραντοΐνη. Σε επιπλεγμένες κυστίτιδες όμως που οφείλονται σε νεφρολιθίαση ή εκκολπώματα της ουροδόχου κύστης, ο θεράπων ιατρός μπορεί να προκρίνει κινολόνες εφόσον το μικρόβιο είναι gram θετικό. Αν η ουροκαλλιέργεια εντοπίσει κολοβακτηρίδιο ως το αίτιο πιθανής υποτροπής, τότε προτιμάται η κοτριμοξαζόλη και συνίσταται ο επανέλεγχος σε δύο εβδομάδες.
Ποια αντιβίωση ενδείκνυται για πόνο στο δόντι
Ο οδοντικός πόνος είναι τις περισσότερες φορές οξύς, ενώ όταν συνοδεύεται από πρήξιμο στο μάγουλο από το δόντι που πονά, αυτό οδηγεί τον ασθενή σε κλιμακούμενη δυσφορία. Οι κυριότερες περιπτώσεις στις οποίες ενδείκνυται η χορήγηση αντιβίωσης είναι για:
- χημειοπροφύλαξη μετά από εξαγωγές
- θεραπείες περιοδοντίτιδας
- την πρόληψη βακτηριακής ενδοκαρδίτιδας
- την αντιμετώπιση εμφάνισης πύου στα δόντια
- την περίπτωση που προκύψει απόστημα σε απονευρωμένο δόντι για το οποίο ο ασθενής δεν μπορεί να ζητήσει άμεση ιατρική βοήθεια.
Σε αυτές τις συνθήκες συνήθως συνταγογραφείται αντιβίωση για τον πόνο στο δόντι, όπως Ζιθρομάξ (Zithromax), αμοξυκιλλίνη, μετρονιδαζόλη, κλαριθρομυκίνη και γενικά αντιβιοτικά ευρέως φάσματος.
Η επιλογή αντιβίωσης για την ακμή
Για να αντιμετωπιστεί εύστοχα και μακροπρόθεσμα η ακμή αλλά και άλλες δερματικές φλεγμονές που παρουσιάζονται στο δέρμα και στα μαλακά μόρια, σήμερα υπάρχουν διαθέσιμες θεραπείες που περιλαμβάνουν τοπική αγωγή, αλλά και χορήγηση αντιβίωσης για την ακμή από το στόμα. Σε περιπτώσεις βέβαια που υπάρχει μέτρια και σοβαρή έκταση του προβλήματος τα βασικά αντιβιοτικά που χορηγούνται ως φάρμακα για την ακμή είναι οι τετρακυκλίνες (μινοκυκλίνη και δοξυκυκλίνη) και τα μακρολίδια (αζιθρομυκίνη και ερυθρομυκίνη) για ένα διάστημα τουλάχιστον δύο μηνών.
Αποτελεσματικό αντιβιοτικό για τις φλεγμονές στο πόδι
Παραμένοντας στα δερματικά προβλήματα, εξίσου μεγάλη όχληση προκαλεί και η φλεγμονή στο μεγάλο δάχτυλο του ποδιού, που προκαλείται από παρωνυχία ή ονυχοκρύπτωση. Η συγκεκριμένη φλεγμονή στο πόδι συνήθως συνοδεύεται από πύον και οίδημα. Και εδώ η αντιβίωση βοηθάει στη σταδιακή υποχώρηση για τη φλεγμονή στο νύχι, ενώ αν η κατάσταση επιδεινώνεται, τότε η αποκατάσταση γίνεται μόνο χειρουργικά.
Ποια αντιβίωση είναι κατάλληλη για σκύλους και γάτες
Σκύλοι και γάτες διαθέτουν παρόμοιο ανοσοποιητικό σύστημα με του ανθρώπου, για αυτό και προσβάλλονται περίπου με τους ίδιους ιούς και μικρόβια, με παρόμοια μάλιστα συμπτωματολογία όπως διάρροια, εμετό, πυρετό. Παρ' όλα αυτά η χρήση αντιβίωσης για τους σκύλους και τις γάτες πρέπει να γίνεται πάντα με συμβουλή κτηνιάτρου, καθώς τα αντιβιοτικά περνούν στον οργανισμό των ζώων όχι μόνο μέσω των φαρμάκων αλλά και μέσω της τροφής. Ως συνέπεια υπάρχει πιθανότητα να δημιουργηθούν υπερμικρόβια τα οποία ανθίστανται στη δράση των αντιβιοτικών. Αν, λοιπόν, οι αιματολογικές/ουρολογικές εξετάσεις, άρα και το τεστ ευαισθησίας, δείξουν ότι το κατοικίδιο είναι σε θέση να λάβει αντιβιοτική αγωγή, καλό είναι να προτιμώνται αγωγές με προβατικό και αντιβιοτικά ευρέος φάσματος όπως με αζιθρομυκίνη, που έχει δείξει αρκετά καλά αποτελέσματα και συμβατότητα με το ευαίσθητο ανοσολογικό τους σύστημα. Η αζιθρομυκίνη ως αντιβίωση για σκύλους και γάτες αντιμετωπίζει ικανοποιητικά:
- λοιμώξεις του ανώτερου αναπνευστικού
- τοξοπλασμώσεις
- λοίμωξη από στρεπτόκοκκο
- ρινοτραχειίτιδα
Επίσης είναι ιδανική για μικροβιακής παθολογίας διάρροια σε σκύλους και γάτες.
Χρησιμότητα της αντιβίωσης στην εγκυμοσύνη
Το εννιάμηνο της κύησης αποτελεί ένα κρίσιμο διάστημα τόσο για την υγεία της εγκύου όσο και για του εμβρύου. Για αυτό τον λόγο η λήψη αντιβίωσης στην εγκυμοσύνη πρέπει να λαμβάνεται πάντα σταθμίζοντας τα υπέρ και τα κατά. Ευτυχώς υπάρχουν σήμερα φάρμακα που μπορούν να χρησιμοποιηθούν με σχετική ασφάλεια καθώς φαίνεται πως δεν επηρεάζουν το αναπτυσσόμενο έμβρυο. Ανάμεσα σε αυτά είναι η αζιθρομυκίνη αλλά και η κλαριθρομυκίνη που αμφότερες ανήκουν στις μακρολίδες και αποτελούν μαζί με την πενικιλίνη από τα πιο ευρέως χρησιμοποιούμενα φάρμακα που μπορεί να λάβει μία έγκυος, εφόσον δεν υπάρχει γνωστή αλλεργία σε αυτές τις δραστικές. Σε κάθε περίπτωση όμως είναι ασφαλής η λήψη τους για περιορισμένη χρονική διάρκεια και μόνο με τη σύμφωνη γνώμη του γιατρού ζυγίζοντας τυχόν παρενέργειες.
Ο συνδυασμός αντιβίωσης και αλκοόλ
Αντίθετα με ό,τι πιστεύουν οι περισσότεροι το αλκοόλ δεν έχει επίδραση στη δυναμική της αντιβίωσης ούτε μειώνει την αποτελεσματικότητά της. Παρ' όλα αυτά συστήνεται η αποφυγή της ανάμειξής τους, καθώς υπάρχουν αντιβιοτικά που μπορεί να αντιδράσουν άσχημα με το αλκοόλ προκαλώντας κεφαλαλγίες, ναυτίες, εμετούς αλλά και ακανόνιστο καρδιακό ρυθμό. Για να είναι κάποιος λοιπόν ήσυχος καλό είναι να αποφεύγει τελείως την κατανάλωση οινοπνευματωδών ποτών όσο διαρκεί η θεραπεία με αντιβίωση, αφού ακόμα και ασύμβατες να μην είναι μεταξύ τους οι ουσίες, το αλκοόλ και ιδιαίτερα υπερβολική κατανάλωσή του μπορεί να προκαλέσει ζαλάδες, ξηροστομία, αλλά και γαστρεντερικά προβλήματα. Δευτερεύουσες παθολογίες δηλαδή που ενδέχεται να επιδεινώσουν τη γενική κλινική εικόνα του ασθενή και να επιβραδύνουν την πορεία ανάρρωσής του. Σε αυτές τις περιπτώσεις χρήσιμο είναι πάντα να διαβάζει κανείς το φυλλάδιο ορθής χρήσης του φαρμάκου που του έχει χορηγηθεί για να διαπιστώσει τι ισχύει και τι όχι.
Πόσο εφικτό είναι να μπορώ να πάρω αντιβίωση χωρίς συνταγή;
Λόγω του φαινομένου της αντοχής στα αντιβιοτικά και της ανθεκτικότητας που παρουσιάζουν πλέον τα μικρόβια που έχουν προσαρμοστεί στις δραστικές ουσίες των αντιβιοτικών συστήνεται από την παγκόσμια ιατρική κοινότητα η όσο το δυνατόν μικρότερη δυνατή χρήση των αντιβιοτικών. Σε αυτό το πλαίσιο όλο και λιγότεροι οι γιατροί φαίνονται πρόθυμοι να συνταγογραφήσουν αντιβιοτική αγωγή και απαντούν αρνητικά στην ερώτηση "μπορώ να πάρω αντιβίωση χωρίς συνταγή".
Παρ’ όλα αυτά υπάρχει η δυνατότητα διευκόλυνσης του ασθενή που επιθυμεί να λάβει αντιβιοτική αγωγή, μέσω της έκδοσης ηλεκτρονικής συνταγογράφησης, χωρίς συνταγή από τον ίδιο τον γιατρό. Η συγκεκριμένη δυνατότητα αποδεικνύεται πολύ σημαντική σε περιπτώσεις που η νόσος είναι γνωστή και έχει επιλεγεί και στο παρελθόν μία συγκεκριμένη θεραπευτική μέθοδος με αντιβιοτικά με επιτυχημένα αποτελέσματα.
Πράγματι στο διαδίκτυο μπορεί κάποιος να βρει οικονομικές τιμές στο αντιβιοτικό της επιλογής του και μάλιστα σε απόθεμα και ποσότητα που ανταποκρίνεται πλήρως στον κύκλο θεραπείας που πρέπει να λάβει για να έχει πλήρη ίαση της νόσου του. Αυτό δεν σημαίνει βέβαια πως κάποιος μπορεί να ενεργεί τελείως ανεξάρτητα από τη συμβουλή του γιατρού του, ο οποίος είναι ο μόνος αρμόδιος για να παρακολουθεί την εξέλιξη τόσο της νόσου όσο και της θεραπείας.
